رفوی فرش ماشینی

رفوگری عملی ست که در راستای تکمیل و رفع نواقص و ایرادات فرش. به دلیل حساسیت رفوگری، رفوگر باید با بافت، رنگرزی، شناخت رنگ و مواد اولیه آن آشنایی کافی را داشته باشد.

1- انواع آسیب دیدگی فرش

در ادامه می خواهیم با آسیب های وارد بر محصولات فرش ماشینی و رفوی آن صحبت کنیم تا آن را مطالعه کنید .

1-1- آسیب دیدگی کم

 در این نوع آسیب معمولاً ریشه ها یا شیرازه فرش دچار اشکال شده اند و نیز به رفوگری دارد. جهت رفع آسیب ریشه، از ریشه گذاری و واردکردن نخ های مشابه با جنس پنبه، پشم و یا ابریشم با طول معین در قسمت های از بین رفته استفاده می شود. اگر آسیب دیدگی زیاد باشد باریشه های آماده عمل رفوگری انجام می شود. جهت رفع آسیب شیرازه از نخ های همرنگ و هم ضخامت با شیرازه بهره گرفته می گیرند که این نوع رفو، رفوی آسان هم نام دارد. در آسیب کم، رفوگری به راحتی انجام می شود و نقشه فرش از آسیب در امان است. آسیب دیگری که در این گروه قرار می گیرد رنگ گرفتی و لکه های فرش ماشینی است ، برای از بین بردن لکه ها و رنگ ها استفاده از لکه بر به دلیل کمرنگ کردم تمام رنگ زیر لکه توصیه نمی شود و تا جایی که به قالی آسیب وارد نشود پرزها را کوتاه می کنند.

1-2- آسیب دیدگی متوسط

 در آسیب متوسط چله های فرش سالم مانده و قابل استفاده است اما پرزها از بین رفته اند. این آسیب شامل ساییدگی ها براثر فشار یا طول عمر زیاد، پارگی های کوچک و بیدزدگی و سوختگی یا آسیب شیمیایی (که فقط بر سطح فرش اثر گذاشته باشد) است.

" ساییدگی در فرشها با چله نخی یا پشمی بیشتر است چراکه مقاومت کمتری نسبت به ابریشم دارد . در تمام موارد جهت انجام عملیات رفوگری پرزها را با کمک سوزن مخصوص با توجه به رنگ و نقشه فرش ترمیم می کنند. اگر بریدگی به نقشه آن آسیبی وارد نکرده باشد یا نزدیک کردن دو لبه بریده شده و به کمک انبردست و سوزن کاری، ترمیم صورت می گیرد. "

1-3- آسیب دیدگی زیاد

مواردی مانند سوختگی قسمتی از قالی ، پوسیدگی در اثر حمل آن و یا رطوبت و ... . در آسیب دیدگی زیاد گره ها یا پرز همراه با چله قالی از بین رفته و نیازمند ترمیم است که بر اساس نوع آسیب رفوگری متفاوت است و باید نقشه قسمت از بین رفته متناسب با قسمت سالم فرش بازطراحی گردد. می توان گفت در آسیب دیدگی زیاد قسمتی از قالی در غالب محدود و صرف مهارت زیاد باید دوباره بافته شود و در نهایت نتیجه کار با شکل اولیه منطبق باشد. به یاد داشته باشیم قبل رفو فرشی که براثر مواد شیمیایی دچار نقص شده است باید با شستشو تمام مواد شیمیایی باقیمانده از فرش خارج شود و بعد عملیات رفوگری شروع گردد.

2- وسايل رفوگری

شامل قيچي ، قلاب ، سوزن مخصوص ، سوزن درشت ، يك عدد دهن باريك ( يا انبردست ) و نخ های موردنیاز است . رفوگران قديمی و باتجربه معمولاً بر اساس نياز وسايلي نظير چكش ، ميخ ، كاسه ، بطري ، اتو، كيله (نوعی نوار سوزنی ماشین های كارد در کارخانه های نساجي) و موم به اين مجموعه می افزایند.

" کار رفوگر صرفاً رفع آسیب واردشده بر فرش نیست بلکه معمولاً پس از اتمام بافت، آن را به کارگاه های رفوگری می سپارند تا عملیاتی در راستای ماندگاری بیشتر فرش و برطرف سازی معایب احتمالی به وجود آمده در هنگام بافت که به عملیات تکمیلی معروف است، صورت گیرد. "